FCA Teslim Şekli (Free Carrier) Nedir?

FCA (Free Carrier – Taşıyıcıya Masrafsız) teslim şekli, uluslararası ticarette sıklıkla kullanılan ve satıcının, malları belirlenen noktada taşıyıcıya teslim ettiği bir teslim yöntemidir. Bu yöntemde, satıcı ihracat gümrük işlemlerini tamamlar ve malları alıcının belirttiği taşıyıcıya teslim eder. Teslim noktası genellikle lojistik merkezleri, havaalanları, depolar veya taşıma terminalleri olabilir.

Bu yazıda FCA teslim şeklinin avantajlarını, tarafların sorumluluklarını, uygulama süreçlerini ve diğer teslim şekilleriyle farklarını detaylıca ele alacağız. Ayrıca, Türkiye Gümrük Mevzuatı’na göre dikkat edilmesi gereken hususları ve fiyat hesaplama yöntemlerini inceleyeceğiz.

FCA Teslim Şeklinin Avantajları

Satıcı İçin Avantajlar

  • Sorumluluk Sınırlandırması: Mallar taşıyıcıya teslim edildiğinde satıcının sorumluluğu sona erer.
  • Lojistik Maliyetlerden Tasarruf: Satıcı, taşıma sürecindeki masraflardan sorumlu olmadığı için maliyet avantajı sağlar.
  • Kolay Gümrük Süreci: Satıcı yalnızca ihracat gümrük işlemlerinden sorumludur.
  • Tüm Taşıma Modlarına Uygunluk: FCA teslim şekli karayolu, denizyolu, havayolu ve demiryolu taşımacılığı için uygundur.

Alıcı İçin Avantajlar

  • Kontrol Esnekliği: Alıcı, taşıma sürecini kendi ihtiyaçlarına göre düzenleyebilir.
  • Daha Uygun Navlun Anlaşmaları: Alıcı, kendi seçtiği taşıyıcıyla çalışarak ekonomik taşımacılık çözümleri geliştirebilir.
  • Risk Yönetimi: Taşıma sigortası ve süreç yönetimi alıcının kontrolündedir.

FCA Teslim Şeklinde Tarafların Sorumlulukları

SorumluluklarSatıcıAlıcı
Mal HazırlamaMalları hazırlar ve paketlerMalların ithalat belgelerini hazırlar
Gümrük İşlemleriİhracat gümrük işlemlerini tamamlarİthalat gümrük işlemlerini yürütür
TeslimatMalları alıcının belirlediği taşıyıcıya teslim ederMalları taşıyıcıdan teslim alır
Taşıma OrganizasyonuTaşıyıcıya malları teslim ederTaşıyıcıyla sözleşme yapar ve navlun ücretini öder
Risk ve MasraflarTaşıyıcıya teslim edilene kadar sorumludurTeslim alındıktan sonra sorumludur

FCA Teslim Şekli Nasıl Yapılır?

  1. Satış Sözleşmesi: Satıcı ve alıcı, teslim noktası ve koşullarını belirten bir satış sözleşmesi yapar.
  2. Taşıma Düzenlemeleri: Alıcı taşıyıcıyı seçer ve teslim tarihini belirler.
  3. Gümrük İşlemleri: Satıcı ihracat gümrük beyannamesini hazırlar ve işlemleri tamamlar.
  4. Malların Paketlenmesi: Satıcı malları uygun şekilde paketleyerek taşıyıcıya teslim etmeye hazır hale getirir.
  5. Teslimat: Mallar belirlenen taşıyıcıya teslim edilir.
  6. Nakliye ve Sigorta: Alıcı taşıma sigortasını yaptırır ve navlun bedelini öder.

FCA Teslim Şeklinin Kullanım Alanları

  • Tüm taşıma modları (karayolu, havayolu, denizyolu, demiryolu) için uygundur.
  • İhracat ve ithalat süreçlerinde esneklik sağlar.
  • Lojistik firmalarıyla yapılan taşıma sözleşmelerinde tercih edilir.
  • Çoklu taşıma modlarının kullanıldığı multimodal taşımacılıkta idealdir.

Türkiye Gümrük Mevzuatına Göre FCA’da Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

  • Gümrük Beyannamesi: İhracatçı, GTIP kodlarını doğru belirlemeli ve beyannameleri eksiksiz düzenlemelidir.
  • Vergi ve Harçlar: KDV muafiyeti dışındaki vergiler satıcı tarafından ödenmelidir.
  • Belge Hazırlığı: Ticari fatura, paketleme listesi ve menşe şahadetnamesi eksiksiz olmalıdır.
  • Denetimler: Gümrük memurlarıyla işbirliği yapılmalı ve gerekli bilgiler sağlanmalıdır.

FCA Teslim Şeklinde Fiyat Nasıl Hesaplanır?

FCA fiyatı hesaplanırken şu unsurlar dikkate alınır:

Maliyet KalemiAçıklama
Ürün MaliyetiÜrünün üretim veya tedarik maliyeti
Kar PayıSatıcının hedeflediği kâr marjı
Paketleme ve YüklemeÜrünün güvenli taşınması için yapılan harcamalar
İç NakliyeMalların satıcının tesisinden taşıyıcıya ulaştırılması maliyeti
İhracat Gümrük Masraflarıİhracat için gerekli gümrük işlemleri ve ilgili vergiler

FCA Fiyat Formülü:

FCA Fiyatı = Ürün Maliyeti + Kar Payı + Paketleme Masrafları + İç Nakliye Masrafları + İhracat Gümrükleme Masrafları

FCA ile Diğer Teslim Şekilleri Arasındaki Farklar

FCA vs FOB (Free On Board)

KriterFOBFCA
Teslimat YeriMallar gemiye yüklenirMallar taşıyıcıya teslim edilir
Riskin GeçişiMallar gemiye yüklendiğindeMallar taşıyıcıya teslim edildiğinde
Taşıma ModuYalnızca denizyoluTüm taşıma türleri

FCA vs EXW (Ex Works)

KriterFCAEXW
Teslimat YeriTaşıyıcıya teslimSatıcının deposunda teslim
Gümrük İşlemleriSatıcı ihracat gümrüğünü yaparAlıcı tüm gümrük işlemlerini yapar
Yükleme SorumluluğuTaşıyıcıya teslim eden taraf sorumludurAlıcı yüklemeyi organize eder

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

FCA teslim şekli ne demek?

FCA (Free Carrier) teslim şekli, satıcının malları alıcının belirttiği taşıyıcıya teslim ettiği uluslararası ticaret yöntemidir.

FCA teslim şeklinde sigorta kime aittir?

Sigorta alıcının sorumluluğundadır, satıcı sigorta yaptırmak zorunda değildir.

FCA teslim şeklinde nakliye ücretini kim öder?

Nakliye ücreti alıcıya aittir, satıcı yalnızca taşıyıcıya teslim noktasına kadar olan masrafları karşılar.

Bu yazıda FCA teslim şeklinin tüm detaylarını ele aldık. FCA’nın uluslararası ticaretteki avantajları ve dikkat edilmesi gereken noktaları göz önünde bulundurarak doğru teslimat yöntemini seçebilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Çeki Listesi Nedir?

İlk Yardım Sertifikası Nereden Alınır?

Leave a Reply