TEHLİKELİ MADDELERİN YÜKLEME VE BOŞALTMA KURALLARI

Tehlikeli maddelerin; yüklenmesi, boşaltılması ve taşınmaları sırasında ilgili mevzuat hükümlerinin yerine getirilmesi yanında, trafik güvenliğini sağlamak üzere bunları taşıtan ve taşıyanların aşağıdaki esas, usul ve şartlara uymaları zorunludur.

• Niteliklerine göre tehlikesizce taşınması için gerekli şekilde ambalajlanmış olacaktır.
• Ambalajların bozulmaması, patlayıcı madde bulunan kapların sarsılmaması, yüksekten düşürülmemesi, yuvarlanmaması, kaymaması ve sürüklenmemesi için gerekli tedbirler alınacaktır.
• Tehlike yaratacak derecede ambalajı bozulan ve zedelenenler yüklenmeyecek, bu durum taşıma sırasında meydana gelecek olursa, ayıklama yapılarak gerekli tedbirler alınmadan yola devam edilmeyecektir.
• Sürücü, ikaz levhalarının takılmasından ve çıkarılmasından sorumludur.
• Patlayıcı, yanıcı ve yakıcı olanlarla kolayca ve kendi kendine ateş alan maddelerin yüklenmesi ve boşaltılması sırasında bulundukları yere 30 metre mesafe içinde sigara ve benzerleri içilmeyecektir. Kibrit, çakmak, aydınlatma cihazı ve benzerleri gibi alev ve kıvılcım çıkaran şeyler kullanılmayacak, araçların içine 6 voltu geçmeyen pilli fener dışındaki aydınlatma cihazları ile girilmeyecektir.
• Tankerlerde veya yanma noktası 61 0C ye kadar olan yanıcı sıvı madde ve yanıcı gazlarda topraklama yapılır.
• Elektrik donanımları kısa devre, kontak yapmayacak ve kıvılcım meydana getirmeyecek şekilde düzenlenmiş ve izole edilmiş olacaktır.
• Ateş ve kıvılcım çıkartacak maddelerin yükleme ve boşaltılması sırasında dikkatli davranılmalıdır.
• Yükleme ve boşaltma durumlarında şoför ve elleçleme elemanlarının araçta ve araç yakınında sigara içmesi yasaktır.  Araç hareket halindeyken içilebilir.
• Taşıma yapılacak aracın kasası yükleme öncesinde kontrol edilmeli, mutlaka temizliği yapılmalıdır.
• Tehlikeli madde taşımacılığında araca yüklenen tüm yüklerin güvenliğinin yüke uygun malzeme kullanılarak sağlanması gerekir. Araç üzerindeki yükler hiçbir şekilde hareket etmemelidir
• Yük güvenliğini sağlamak için gerdirme halatı, sıkma çubuğu, hava yastığı, paletler, takoz ve kaymayı önleyici bezler bu iş için kullanılmalıdır. Tehlikeli maddeler bu sayılan yardımcı malzemeler ile aracın kasası ya da konteyner içerisinde sabitlenerek, nakliye esnasında ortaya çıkabilecek risklere karşı korunmuş olur.
• Ön ve arka yanlarına kırmızı renkte zemin üzerine boyu yirmi ve çizgi kalınlığı iki buçuk santimetreden az olmayan beyaz renkte “TEHLİKELİ MADDE” yazısı yazılacak ve ayrıca ön ve arka taraflarına kolayca görülebilen 30 x 30 santimetreden küçük olmayan kırmızı renkte birer bez asılacaktır. Akaryakıt taşıyan araçların sarnıçları üzerine taşınan maddenin adı da yazılacaktır.
• Yükleme ve boşaltma zamanlarında motor eğer soğutma amacıyla kullanılmayacaksa mutlaka tamamen kapatılmak zorundadır.
• Gaz tüpleri ancak koruma kapaklı olarak taşınabilir ve uç kısımları aracın hareket yönünde olamaz.
• Araca başka bir yük alınmayacak, mal sahibi veya hizmetliden başkası bindirilmeyecektir
• Yükleme ve boşaltma sırasında kalabalık olmayan yer ve uygun zaman seçilecek, motor çalışır durumda bulunmayacak, gerekli güvenlik tedbirleri alınmış olacaktır.

• İş tulumu (bir kullanımlık),
• Fosforlu yelek,
• Saklama çantası,

ADR Sözleşmesi aynı zamanda ortaya çıkabilecek herhangi olumsuz bir durumda taşımacılık işlemine katılan insanların hayatı, çevre, hayvan ve bitkilerin çıkabilecek tehlikelere karşı korunması için gerekli önlemlerin alınmasına, taşımacılığın ekonomik olarak yapılabilmesine imkan sağlamaya yöneliktir.

Sınıf 6.1, 6.2 ve 9’a ait maddeler, yükleme ve boşaltma yerleri de dahil, yiyecek, gıda ve yem maddelerinden ayrı tutulmalı ve bulundurulmalıdır. Bu hususta aşağıdaki şartlar dikkate alınmalıdır;

• İlave bir dış kaplamanın olması (folyo veya karton)
• Arada bir bölmenin bulunması
• En az 80 cm’lik bir boşluğun bulunması
• Bu sınıflara ait olmayan başka maddeler/yükler ile ayrımın yapılması

Bazı tehlikeli maddeler başka tehlikeli maddelerle birlikte tehlikeli bir reaksiyona sebebiyet verebileceğinden, bir aracın/ konteynerin içerisinde kesinlikle birlikte yüklenmemelidir.

Sınıf 1, 1.4 (dayanıklılık grubu S hariç), 1.5, 1.6 ile etiketlendirilmiş paketler diğer sınıflarla ve diğer yüklerle birlikte yüklenemez.

Aracın sert fren yapması, virajlar ve kalkışlar (hızlandırma), yükün kaymasına, yuvarlanmasına, devrilmesine hatta araçtan düşmesine sebebiyet verebilir. Uygun ve güvenli olmayan yüklemeler de bazen aracın devrilmesine (makaslamasına) neden olabilir. Aracın bu durumu sonucunda paketler veya yükün tamamı o kadar zarar görebilir ki, sonunda paketler açılarak tehlikeli maddenin dışarıya sızmasına sebebiyet verir. Bu yüzden yükün tek tek parçaları aracın/konteynerin içerisine öyle yüklenmeli ve güvenlik malzemeleri ile güvenliği sağlanmalı ki, aracın seyir halindeki davranışlarından dolayı yüklerin tek tek parçaları; birbirlerine ve aracın kapaklarına doğru olan durumlarında büyük bir değişiklik meydana gelmemelidir. Bu husus aynı zamanda aracın azami hızındayken yapacağı ani fren durumunda da geçerlidir. Yüklerin güvenliği sağlanmasında, mutlaka aşağıdaki kuvvetlerin doğabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.